تست ورزش با نام های زیادی از جمله تست قلب، تست استرس، تست تنش و مواردی از این قبیل شناخته می شود که به صورت کلی یک روش غربالگری جهت بررسی تأثیر ورزش بر قلب می باشد، با انجام این روش، تشخیصی یک بررسی کلی از سلامت قلب به عمل می آید. تست قلب برای تشخیص میزان توانایی قلب بیمار به پزشک کمک می کند و در واقع این تست یکی از اصلیترین ابزارها در تشخیص بیماریهای قلبی نظیر آریتمی (Arrhythmia) است. در صورت مشاهده علائم بیماری های قلبی – عروقی انجام این تست توسط یک پزشک متخصص قلب و عروق باید تجویز شده و توسط یک تکنسین ماهر انجام گیرد.
چگونگی انجام تست ورزش:
تست ورزش قلب یکی از تست های لازم برای بررسی عملکرد قلب در حالت فعالیت است. متخصص قلب و عروق این تست را برای بررسی احتمال وجود بیماریهای قلبی در بیمار درخواست میدهد. در این تست معمولاً بیمار بر اساس پروتکل بروس (Bruce) یا یک برنامهی ورزشی مشابه، بر روی یک تردمیل معمولی قدم میزند، تا زمانی که ضربان قلب به حد انتظار برسد یا علائمی خاص در فرد ظاهر شوند. به منظور تشخیص دقیق بهتر است عملکرد قلب هم در حالت استراحت و هم در حالت فعالیت های شدید بررسی گردد. زیرا بسیاری از آریتمیهای قلبی در شرایطی که فرد تحرک بیشتری دارد، شدیدتر میشوند. روند انجام این تست به این صورت است که عملکرد قلب و فشار خون در تست ورزش، در زمانهای قبل، در حین ورزش و بعد از تست ورزش بررسی میشود. این بررسیها به پزشک کمک میکند تا بتواند مشکل شما را تشخیص دهد.
فرآیند تست ورزش به این صورت می باشد که در ابتدا پزشک به معاینه فیزیکی بیمار می پردازد و سوالاتی در زمینه سابقه بیماری های قلبی و عروقی بیمار مطرح می کند. سپس پزشک، نبض ، فشارخون و نوار قلب در آغاز و همچنین در مراحل بعدی آزمون بطور مکرر اندازهگیری و ثبت میکند. پس از معاینه فیزیکی و ثبت اطلاعات مورد نیاز برای بررسی میزان توانایی قلب، از دوچرخه یا تردمیل استفاده می شود که البته استفاده از تردمیل در ایران رایج تر از استفاده از دوچرخه می باشد. تردمیل دارای شیب قابل تنظیم است که باید در حین راه رفتن تغییر کرده و به تدریج افزایش پیدا کند. وضعیت فشار خون و ضربان قلب بیمار باید در حال ورزش کردن به طور مرتب بررسی شود تا هرگونه اشکال و نارسایی به خوبی ثبت گردد. در همین حین، ثبت نوار قلب باعث میشود تا فعالیت الکتریکی و سیگنال دهی قلب نیز قابل بررسی باشد. بر همین اساس، تکنسین تست ورزش قلب، الکترودهای چسبنده را روی پاها، بازوها و سینه بیمار قرار میدهد. این سنسورها از طریق سیم های متصل به رایانه، کلیه علائم را به دستگاه فرستاده و رایانه آنها را ثبت میکند. فشار خون بیمار نیز از طریق ابزاری که روی بازو قرار میگیرد، قابل اندازهگیری خواهد بود. همچنین، برای بررسی وضعیت تنفس بیمار و احتمال بروز تنگی نفس، ممکن است پرستار یا تکنسین از او بخواهد که در حین ورزش در یک لوله آزمایش تنفس کند. طول بازه زمانی که شخص باید روی تردمیل راه برود حدود دوازده دقیقه است که برای افراد مختلف می تواند متغیر باشد.
کاربرد های تست قلب(ورزش):
این تست به منظور تعیین علت درد قفسه سینه، تعیین ظرفیت و توانمندی قلب در انجام ورزش و فعالیت قلبی، تشخیص بیماری عروق کرونری قلب، تشخیص مشکلات آرتیمی قلب و حتی تعیین زمان انجام جراحی های قلبی انجام می شود و به صورت کلی این تست میتواند گرفتگیها و تنگیهای عروق قلب را تا حدی نشان دهد و پزشک را در تصمیمگیری برای انجام دادن یا ندادن اقدامات تهاجمیتر (مانند آنژیوگرافی راهنمایی کند. از کاربردهای پر اهمیت دیگر این تست در مورد ارزیابی کارایی افرادی است کهدچار سکتههای قلبی میشوند و به اصطلاح تحمل فعالیتهای بدنی در آنها در طول زمان مورد بررسی قرار میگیرد.
باید و نباید هایی برای انجام تست ورزش:
این تست هم مانند دیگر آزمایش ها نیازمند آمادگی بیمار می باشد و به منظور آمادگی بیشتر شما مراجعه کنندگان عزیز قصد داریم تا توصیه های لاازم جهت انجام این تست را به شما عزیزان یادآور شویم.
- سعی کنید جهت راحتی و عملکرد بهتر از لباس و کفش ورزشی استفاده کنید.
- قبل از انجام تست، به فعالیت های فیزیکی سنگین نپردازید.
- از سه ساعت قبل از انجام آزمایش ناشتا باشید تا در حین تست دچار حالت تهوع نشوید(اگر مبتلا به دیابت هستید یک ساعت قبل از انجام آزمایش می توانید ناشتا باشید و نیاز به ناشتا بودن بیشتر از یک ساعت نیست.)
- از سه ساعت قبل از انجام تست، از سیگار و الکل استفاده نکنید.
- قبل از انجام تست به هیچ عنوان از نوشیدنی ها یا مواد غذایی حاوی کافئین استفاده نکنید.
- اگر داروی خاصی مصرف می کنید قبل از انجام تست به پزشک متخصص اطلاع دهید، در صورت نیاز ممکن است مجبور به قطع مصرف دارو شوید.
- اگر در هنگام انجام تست احساس درد متوسط یا شدید در ناحیه قفسه سینه/ احساس تنگی نفس شدید /کاهش یا افزایش فشار خون به طور غیرطبیعی / ضربان نامتعادل و غیرطبیعی قلب / بروز احساس سرگیجه و خستگی مفرط یا مواردی از این قبیل دامن گیر شما عزیزان شد از پزشک یا پرستار بخواهید تا انجام تست را متوقف کند و در رابطه با وضعیت جسمی و احساسات خود با آن ها صحبت کنید.
- بدانید و آگاه باشید که نتایج تست ورزش صد در صد درست نیست و به منظور انجام این تست به شکل مطمئن به کلینیک های معتبر از جمله محموعه آوا هلث مراجعه کنید.
پرسش های متداول
1)چرا تست ورزش می دهیم؟ این تست به منظور تعیین علت درد قفسه سینه، تعیین ظرفیت و توانمندی قلب در انجام ورزش و فعالیت قلبی، تشخیص بیماری عروق کرونری قلب، تشخیص مشکلات آرتیمی قلب و حتی تعیین زمان انجام جراحی های قلبی انجام می شود و به صورت کلی این تست میتواند گرفتگیها و تنگیهای عروق قلب را تا حدی نشان دهد و پزشک را در تصمیمگیری برای انجام دادن یا ندادن اقدامات تهاجمیتر (مانند آنژیوگرافی راهنمایی کند. از کاربردهای پر اهمیت دیگر این تست در مورد ارزیابی کارایی افرادی است کهدچار سکتههای قلبی میشوند و به اصطلاح تحمل فعالیتهای بدنی در آنها در طول زمان مورد بررسی قرار میگیرد.
2)تست ورزش چه گونه انجام می شود؟ فرآیند تست ورزش به این صورت می باشد که در ابتدا پزشک به معاینه فیزیکی بیمار می پردازد و سوالاتی در زمینه سابقه بیماری های قلبی و عروقی بیمار مطرح می کند. سپس پزشک، نبض ، فشارخون و نوار قلب در آغاز و همچنین در مراحل بعدی آزمون بطور مکرر اندازهگیری و ثبت میکند. پس از معاینه فیزیکی و ثبت اطلاعات مورد نیاز برای بررسی میزان توانایی قلب، از دوچرخه یا تردمیل استفاده می شود که البته استفاده از تردمیل در ایران رایج تر از استفاده از دوچرخه می باشد. تردمیل دارای شیب قابل تنظیم است که باید در حین راه رفتن تغییر کرده و به تدریج افزایش پیدا کند. وضعیت فشار خون و ضربان قلب بیمار باید در حال ورزش کردن به طور مرتب بررسی شود تا هرگونه اشکال و نارسایی به خوبی ثبت گردد. در همین حین، ثبت نوار قلب باعث میشود تا فعالیت الکتریکی و سیگنال دهی قلب نیز قابل بررسی باشد. بر همین اساس، تکنسین تست ورزش قلب، الکترودهای چسبنده را روی پاها، بازوها و سینه بیمار قرار میدهد. این سنسورها از طریق سیم های متصل به رایانه، کلیه علائم را به دستگاه فرستاده و رایانه آنها را ثبت میکند. فشار خون بیمار نیز از طریق ابزاری که روی بازو قرار میگیرد، قابل اندازهگیری خواهد بود. همچنین، برای بررسی وضعیت تنفس بیمار و احتمال بروز تنگی نفس، ممکن است پرستار یا تکنسین از او بخواهد که در حین ورزش در یک لوله آزمایش تنفس کند. طول بازه زمانی که شخص باید روی تردمیل راه برود حدود دوازده دقیقه است که برای افراد مختلف می تواند متغیر باشد.
3)چه مواردی را برای انجام تست ورزش باید رعایت کنیم؟ سعی کنید جهت راحتی و عملکرد بهتر از لباس و کفش ورزشی استفاده کنید. قبل از انجام تست، به فعالیت های فیزیکی سنگین نپردازید. از سه ساعت قبل از انجام آزمایش ناشتا باشید تا در حین تست دچار حالت تهوع نشوید(اگر مبتلا به دیابت هستید یک ساعت قبل از انجام آزمایش می توانید ناشتا باشید و نیاز به ناشتا بودن بیشتر از یک ساعت نیست.) از سه ساعت قبل از انجام تست، از سیگار و الکل استفاده نکنید. قبل از انجام تست به هیچ عنوان از نوشیدنی ها یا مواد غذایی حاوی کافئین استفاده نکنید. به کلینیک معتبر مراجعه کنید.